Lwów (siódme co do liczby ludności miasto Ukrainy)obecnie potrzebuje nowoczesnego i rozbudowanego systemu społeczno-gospodarczego na poziomie lokalnym. Problemem jest źle prowadzona polityka ekonomiczno-społeczna rządu. Z naszej wrocławskiej perspektywy mamy nadzieję, że wymiana doświadczeń na płaszczyźnie pomocy społecznej, zwłaszcza w zakresie wsparcia osób niepełnosprawnych, seniorów oraz dzieci i osób małoletnich przyczyni się do przedefiniowania szeroko rozumianej polityki społecznej na Ukrainie.
Oficjalną delegację, złożoną z przedstawicieli Urzędu Miasta Lwów i placówek pomocy społecznej przywitała Dyrektor MOPS we Wrocławiu Anna Józefiak-Materna oraz Zastępca Dyrektora Biura Współpracy z Zagranicą UM Wrocławia Jan Wais. Trwająca cztery dni, 3-6 marca br., wizyta we Wrocławiu miała również na celu wzmocnienie kontaktów partnerskich poprzez zacieśnienie współpracy z miastem Lwów.
Nasze oficjalne spotkania rozpoczęliśmy od wizyty przedstawicieli Rady Miejskiej Lwowa w Klubie Radnego we Wrocławskim Ratuszu. Goście wzięli udział w prezentacji Agnieszki Kowalskiej – kierownik Działu Rodzinnej Pieczy Zastępczej Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej we Wrocławiu na temat organizacji rodzinnej pieczy zastępczej we Wrocławiu oraz w prezentacji dotyczącej organizacji i nadzoru instytucjonalnej pieczy zastępczej we Wrocławiu, którą wygłosiła Renata Talarek, kierownik Działu Instytucjonalnej Pieczy Zastępczej. Druga część spotkania poświęcona była na wizyty w naszych placówkach takich jak: Wrocławskie Centrum Opieki i Wychowania, Zespół Placówek Opiekuńczo-Wychowawczych „Dziecięcy Dom”, Rodzinny Dom Dziecka – placówka opiekuńczo-wychowawcza typu rodzinnego, oraz w WCOW – placówka opiekuńczo-wychowawcza dla małoletnich matek i dzieci.
W programie pobytu zaplanowaliśmy również wizytę w mieszkaniu usamodzielnienia prowadzonym przez organizację pozarządową czy w domu jednej z rodzin zastępczych. Wizyty w tych instytucjach pozwoliły przedstawicielom UM Lwów poznać potrzeby w zakresie w/w Rodzinnej Pieczy Zastępczej oraz Instytucjonalnej Pieczy Zastępczej. W trakcie spotkania rozmawialiśmy głównie o zadaniach realizowanych przez MOPS we Wrocławiu. Dzieliliśmy się nie tylko teorią, ale pokazaliśmy również nasze rozwiązania architektoniczne czy te związane z funkcjonalnością danego miejsca w praktyce.
Drugiego dnia oficjalnych wizyt przedstawicieli Rady Miejskiej Lwowa zaprosiliśmy do Nadodrzańskiego Centrum Wsparci gdzie gości przywitała Elżbieta Olber – Zastępca Dyrektora MOPS Wrocław. Nasze spotkanie rozpoczęliśmy od prezentacji, którą przygotowała Izabela Gawron – kierownik Centrum Pracy Socjalnej i Rodziny oraz Agnieszka Szydłowska - koordynator asystentury rodzinnej. Poruszona tematyka dotyczyła w głównej mierze asystentury rodzinnej jako elementu wsparcia rodziny biologicznej z problemami opiekuńczo – wychowawczymi. Tego dnia wizytowaliśmy między innymi w Ośrodku Interwencji Kryzysowej. Zawitaliśmy do Ośrodka Wsparcia – dla matek z małoletnimi dziećmi i kobiet w ciąży. Zgodnie z programem pobytu na koniec zawitaliśmy do Specjalistycznej Placówki Wsparcia Dziennego „Siemacha” na terenie centrum handlowego „Magnolia”, którego pracownicy - jak sami zaznaczają - tworzą dla dzieci z wrocławskich szkół otwarte, zasobne i uczące się społeczności oparte na wolnym wyborze, szczerym dialogu i poszanowaniu zasad. Podczas całej wizyty pytań i poruszanych między czasie zagadnień związanych z „wrocławskimi” rozwiązaniami stosowanymi w ośrodkach pomocy było bardzo dużo. Na wszystkie udzieliliśmy odpowiedzi.
W pierwszym kwartale 2019 roku grupy obywatelskie z Ukrainy przypominają w swoich sprawozdaniach, że jeszcze przed pięcioma laty wydatki tamtejszego Funduszu Emerytalnego wyniosły 15,7% PKB. Na opiekę społeczną przeznaczono 3,7% PKB. Liczby mówią w tym przypadku same za siebie bowiem okazuje się, że to najwyższy odsetek wydatków socjalnych na świecie. Jednakże efekty działającego systemu ochrony socjalnej czy systemu emerytalnego na skutek emigracji, korupcji oraz toczącego się konfliktu zbrojnego są wręcz skrajnie nieefektywne. „Rozdawnictwo” świadczeń socjalnych (proszę nie doszukiwać się analogii do świadczenia 500 + ???? ) dla wszystkich bez wyjątku, bo z taką praktyką mieli Ukraińcy do czynienia przez dekady, to droga do powstania niesprawnego systemu ochrony socjalnej. Dlatego we Wrocławiu duży nacisk położyliśmy podczas prezentacji na aspekt związany z ochroną słabszych grup społecznych ale przy jednoczesnej możliwości ich aktywizacji. Mamy tu na myśli aktywizację zarówno w sferze kontaktów społecznych jak i grup społecznych a nawet w warunkach społeczności lokalnej.
Ponadto, w czasie wolnym podczas zwiedzania z przewodnikiem, goście mieli możliwość zobaczenia urokliwych zakątków stolicy Dolnego Śląska. Układ lwowskich ulic i uliczek na swój sposób przypomina ten jaki znamy z centrum Wrocławia. Do tego jako Wrocławianie jesteśmy otwarci na emigrację z Ukrainy dlatego liczymy, że spotkanie to było owocne pod każdym względem. Pozostaje mieć również nadzieję, że obecni u nas Urzędnicy Miasta Lwów zrobią rzetelną weryfikację osób, które otrzymują u nich pomoc społeczną i audyt rozdysponowanych na ten cel funduszy. To na dobry początek przyszłych zmian.
Nasi wschodni sąsiedzi potrzebują, z naszej wrocławskiej perspektywy, normalizacji systemu ochrony socjalnej. Mamy nadzieję, że ta wizyta zostanie zapamiętana na długo ze względu na bardzo dobre praktyki stosowane w zakresie funkcjonowania pomocy społecznej przez Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej Wrocławiu.