1 listopada weszła wżycie nowelizacja ustawy o pomocy społecznej. Ustawa o pomocy społecznej to najważniejszy przepis, który reguluje formy i zasady udzielania pomocy potrzebującym mieszkańcom.
Nowelizacja wprowadza między innymi dwie nowe formy pomocy dla mieszkańców: usługi sąsiedzkie i krótkoterminowy pobyt w domach pomocy społecznej.
Jakie są największe zmiany w ustawie o pomocy społecznej
Znowelizowana ustawa wprowadza nową formę wsparcia czyli usługi sąsiedzkie. Usługi sąsiedzkie to alternatywna forma usług opiekuńczych, które od dawna funkcjonują w systemie pomocy społecznej i są świadczone przez wykwalifikowane opiekunki w miejscu zamieszkania osoby potrzebującej. Usługi te – świadczone przez opiekunki i nieformalnych opiekunów – mogą się uzupełniać.
Ustawa wprowadza także możliwość dziennego lub całodobowego krótkoterminowego pobytu w domach pomocy społecznej. Domy pomocy społecznej, w których będzie możliwy taki pobyt będą musiały odpowiednio dostosować budynek, między innymi przygotować osobną salę do wypoczynku, szatnię i sanitariaty. Opiekę nad osobami korzystającymi z pobytów krótkoterminowych będzie świadczyła osobna grupa pracowników.
Jakie zadania będą pełnić nieformalni opiekunowie w ramach sąsiedzkiej pomocy seniorom
Usługi sąsiedzkie to pomoc w zaspokajaniu podstawowych potrzeb życiowych, opieka higieniczno-pielęgnacyjna (nie wymagająca specjalistycznej wiedzy) oraz, w miarę potrzeb i możliwości, zapewnienie kontaktów z otoczeniem. Usługi te będą świadczone nie przez formalnych opiekunów, ale przez osoby wskazane przez potrzebujących pomocy klientów – np. przez sąsiadów.
Kto może zostać opiekunem
Wymagania, które powinien spełniać nieformalny opiekun określa znowelizowana ustawa. Aby zostać opiekunem trzeba być osoba pełnoletnią, mieszkać w pobliżu osoby, której się pomaga i mieć jej akceptację. Nieformalny opiekun musi złożyć oświadczenie o tym, że jest zdolny pod względem psychofizycznym do zajmowania się drugą osobą oraz ukończyć szkolenie z zakresu udzielania pierwszej pomocy.
Co do zasady usług sąsiedzkich nie mogą świadczyć członkowie rodziny, rodzice, dzieci oraz osobno zamieszkujący małżonkowie. Ale rada miejska może postanowić o rozszerzeniu katalogu osób będących nieformalnymi opiekunami o członków rodziny, jeśli ich usługi będą miały charakter uzupełniający.
Jakie są korzyści wynikające z wprowadzenia odpłatnych usług sąsiedzkich
Usługi sąsiedzkie to część procesu deinstytucjonalizacji, czyli pomagania potrzebującym mieszkańcom w miejscu ich środowisku. Deinstytucjonalizacja ma na celu zapewnienie powszechnego dostępu do usług społecznych, w tym pomocy społecznej, w miejscu zamieszkania. Odbywa się przez stopniowe wdrażanie nowych usług „blisko mieszkańca”, przekształcanie systemu oraz nadawanie nowych funkcji i zadań podmiotom realizującym obecnie usługi systemowe (takie jak pobyt krótkoterminowy w DPS). Wszystkie te działania mają na celu utrzymanie mieszkańców jak najdłużej w ich własnym środowisku, gdzie czują się najbezpieczniej i gdzie mogą w pełni uczestniczyć w życiu lokalnym.
Czy we Wrocławiu będzie można skorzystać z usług sąsiedzkich
Organizatorem czyli koordynatorem usług sąsiedzkich jest gmina lub podmiot działający na zlecenie gminy.
Obecnie przygotowujemy się do wprowadzenia usług sąsiedzkich, czyli analizujemy i przygotowujemy przepisy oraz szacujemy zapotrzebowanie i możliwości, także finansowe. Aby usługi można było wprowadzić rada miejska musi przyjąć odpowiednią uchwałę, w której określi między innymi szczegółowe warunki przyznawania usług sąsiedzkich, wymiar i zakres tych usług oraz sposób rozliczania. Przy czym kwestie wynagrodzenia wymagają przeprowadzenia dodatkowych analiz oraz uzyskania dodatkowych wyjaśnień ze strony Ministerstwa, ponieważ obecnie nie jesteśmy jeszcze w stanie określić, jak te mechanizmy będą wyglądały w praktyce.
